รัฐศาสตร์หรือPolitical Science ศาสตร์พื้นฐานสำหรับการประกอบอาชีพในหลายสาขา

การประกอบอาชีพต่าง ๆ ล้วนมีความจำเป็นต้องมีความรู้ความเข้าใจในเรื่องพื้นฐาน ซึ่งมีความสำคัญต่อการสร้างความก้าวหน้าในวิชาชีพ โดยความรู้ด้านการเมืองการปกครอง หรือที่เรียกกันในภาษาวิชาการว่า “รัฐศาสตร์ หรือ Political Science” ถือเป็นสิ่งที่มีคุณค่าทั้งต่อการทำมาหากินในอาชีพที่หลากหลาย ทั้งข้าราชการ นักการเมือง นักกฎหมาย นักธุรกิจ และสื่อสารมวลชน หรือแม้แต่การเป็นพลเมืองที่ดีในประเทศต่าง ๆ ซึ่งก็ควรมีความเข้าใจในเรื่องเหล่านี้ไว้นับว่าจะมีประโยชน์ไม่น้อย ทั้งนี้เพื่อให้ทุกคนมีมุมมองความเข้าใจที่ชัดเจนต่อความรู้ด้านการเมืองการปกครอง ลองมาปูพื้นฐานกันก่อนว่า รัฐศาสตร์คืออะไร มีเรื่องใดบ้างที่เชื่อมโยงต่อการดำเนินชีวิตของเราในปัจจุบัน โดยเฉพาะการเข้าใจมุมมองความคิดของรัฐบาลในการบริหารจัดการประเทศให้เกิดการพัฒนา ผ่านนโยบายสาธารณะ นโยบายระหว่างประเทศ นโยบายทางเศรษฐกิจ รวมไปถึงการรับมือต่อความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างเท่าทัน และสร้างประโยชน์และความสุขที่มั่นคงและยั่งยืนให้แก่ประชากรภายในประเทศ

รัฐศาสตร์หรือ Political Science คืออะไร เข้าใจนิยามและที่มา

นิยามที่แท้จริงของคำว่า “รัฐศาสตร์” นั้นมีความหมายอย่างไร ก็สามารถอธิบายเพื่อความเข้าใจแบบง่าย ๆ ได้ว่าคือ วิชาว่าด้วยการเมืองและการปกครองประเทศ รวมไปถึงความสัมพันธ์ระหว่างประเทศ สำหรับในภาษาอังกฤษ รัฐศาสตร์คือ Political Science ประกอบด้วย 2 คำก็คือ Politic ซึ่งหมายถึง การเมือง โดยมีรากศัพท์มาจากภาษากรีกว่า Polis ที่แปลว่า เมืองหรือนครรัฐ ส่วน Science ในที่นี้ไม่ได้หมายถึงวิทยาศาสตร์ แต่แปลว่า ศาสตร์หรือวิชาการนั่นเอง โดยการทำความเข้าใจในความรู้ที่เกี่ยวข้องกับรัฐศาสตร์นี้จะช่วยให้ทุกคนเห็นความเชื่อมโยงมิติต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องในด้านสังคมศาสตร์ ทั้งในด้านทฤษฎี องค์การ รัฐบาล นโยบายที่เกี่ยวข้องกับคนหมู่มากอย่างนโยบายสาธารณะ นโยบายที่เกี่ยวข้องกับประเทศอื่น ๆ อย่าง นโยบายระหว่างประเทศ โดยความรู้พื้นฐานด้านรัฐศาสตร์นี้ยังมีคุณค่าและสร้างประโยชน์ต่อการประกอบอาชีพที่เกี่ยวข้องกับรัฐอย่างข้าราชการ นักกฎหมาย รวมไปถึงภาคเอกชนที่ประกอบธุรกิจ และผู้เผยแพร่ข้อมูลข่าวสารอย่างสื่อมวลชน

ปรัชญาการเมือง เรื่องประวัติศาสตร์ที่ช่วยให้รู้จักศาสตร์นี้ดียิ่งขึ้น

ความเข้าใจในรากฐานและที่มาของรัฐศาสตร์เป็นข้อมูลอีกด้านที่มีความน่าสนใจ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาการเมืองหรือ Political philosophy ซึ่งถือเป็นการไขข้อสงสัยในด้านที่มาหรือต้นกำเนิดของศาสตร์ด้านการเมืองการปกครองที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน โดยมีนักคิดนักพัฒนาคนสำคัญในประวัติศาสตร์จำนวนไม่น้อย โยปรัชญาการเมืองนั้นเน้นไปที่การศึกษาชีวิตทางสังคมหรือชีวิตทางการเมืองของมนุษย์ในด้านที่เกี่ยวข้องกับสังคมและรัฐในมิติที่สัมพันธ์กับธรรมชาติ คุณค่าที่เป็นบ่อเกิดของรัฐและสังคม ซึ่งหนึ่งในปัจจัยสำคัญที่เราต้องทำความเข้าใจในรัฐศาสตร์หรือPolitical Science ก็เพราะว่ามนุษย์ไม่อาจจะอยู่ได้เพียงลำพัง จำเป็นต้องอาศัยอยู่รวมกันเป็นกลุ่มหรือหมู่คณะ ซึ่งด้วยทรัพยากรต่าง ๆ ที่มีอยู่จำกัด แต่สวนทางกับความต้องการของมนุษย์ที่มีไม่จำกัด จึงทำให้ต้องมีการออกแบบกฎเกณฑ์ต่าง ๆ เพื่อมาจัดสรรปันส่วนสิ่งจำเป็นเหล่านี้ให้เกิดความยุติธรรม และมนุษย์สามารถที่จะอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข ไม่เกิดความขัดแย้ง แย่งชิง สร้างปัญหาต่อกันและกัน

นโยบายของรัฐบาลนั้นสำคัญอย่างไร

การบริหารประเทศของรัฐบาลเพื่อให้เกิดความผาสุกของคนในชาติ และสร้างประโยชน์ที่คุ้มค่าต่อการใช้จ่ายงบประมาณแผ่นดิน นโยบายของรัฐถือว่ามีส่วนสำคัญไม่น้อย สำหรับปัจจัยที่มีความเกี่ยวข้องต่อการกำหนดนโยบายของรัฐนั้นประกอบด้วยหลาย ๆ ส่วน ตั้งแต่ปัจจัยองค์ประกอบพื้นฐาน ซึ่งว่าด้วยผลประโยชน์ของชาติ รวมทั้งวิธีการที่ใช้ในการกำหนด พร้อมด้วยความรู้ที่เป็นประโยชน์เอื้อต่อการกำหนดนโยบาย และปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อม โดยนโยบายที่มีความสำคัญมีด้วยกันหลาย ๆ ด้าน ทั้งนโยบายสาธารณะ หรือ Public Policy ซึ่งเกี่ยวข้องกับกิจกรรม การกระทำ การตัดสินใจของภาครัฐที่ได้มีการวางแผนและกำหนดไว้ล่วงหน้า ซึ่งคำนึงถึงความเหมาะสมและสอดคล้องต่อสภาพความเป็นจริง และความต้องการของผู้รับบริการสาธารณะในเรื่องนั้น ๆ นอกจากนี้ยังมีนโยบายระหว่างประเทศ ซึ่งมีลักษณะเป็นแผนการดำเนินการในกิจการและมีการปฏิสัมพันธ์กับนานาประเทศ เพื่อก่อให้เกิดความสัมพันธ์ที่ดี โดยมีทั้งในรูปแบบทวิภาคี และพหุภาคี ซึ่งมีเป้าหมายสำคัญคือการรักษาและเพิ่มพูนผลประโยชน์ของชาติ ดำรงไว้ซึ่งเอกราช ความมั่นคง ความเจริงรุ่งเรือง และเกียรติภูมิของประเทศ

การเมืองการปกครองแบบไหนดี เข้าใจให้ชัด ผ่านศาสตร์ด้านการเมืองเปรียบเทียบ

เพราะแต่ละรัฐหรือประเทศย่อมมีลักษณะที่มีความแตกต่างกัน เป็นปกติที่จะมีรูปแบบการเมืองการปกครองที่ไม่เหมือนกัน ศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการเมืองเชิงเปรียบเทียบหรือComparative politics เป็นอีกแขนงวิชาของรัฐศาสตร์หรือPolitical Scienceที่จะช่วยให้คุณมีความเข้าใจในรูปแบบการปกครองของแต่ละประเทศได้ดียิ่งขึ้น โดยเป็นการศึกษาระบบการเมืองของแต่ละแห่ง เพื่อค้นหาถึงข้อดีและข้อเสีย ซึ่งย่อมมีจุดแข็งและจุดอ่อนที่แตกต่างกันไป นอกจากนี้ยังเป็นการวิเคราะห์ถึงปัจจัยที่มีผลต่อความสำเร็จและความล้มเหลวของระบบการเมือง ด้วยการศึกษาวิเคราะห์ข้อมูลที่เกี่ยวข้องทั้งในด้านปรัชญาการเมืองหรือ Political philosophy การวิเคราะห์ถึงกฎหมาย และสถาบันการเมืองของแต่ละประเทศ การศึกษาการจัดวางโครงสร้างของสังคมทางการเมือง และบทบาทหน้าที่ของแต่ละองค์การ การวิเคราะห์ระบบทางการเมือง เพื่อให้มองเห็นภาพใหญ่ทั้งระบบ รวมไปถึงการวิเคราะห์เชิงประวัติศาสตร์ที่ส่งผลกระทบต่อการจัดรูปแบบการเมืองการปกครองของแต่ละแห่ง และทำความเข้าใจต่อวัฒนธรรมการเมือง ซึ่งเป็นการสืบทอดและมีพัฒนาการตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน